Green Washing - Yeşile Boyama

Bir ürünün aslında yeşil olmayıp ‘yeşilmiş gibi’ sunulmasına ‘yeşile boyama’ veya ‘green washing’ diye adlandırılır.Yeşil pazarlama konusunda danışmanlık ve araştırma hizmetleri veren ABD’li Terrachoice adlı kuruluş 2008 yılında şirketlerin yeşile boyama konusunda kullandıklari altı önemli yolu açıkladı. Araştırma kapsamında 1028 adet ürün incelendi ve ürünlerin çevre konusunda 1753 iddiada bulunduklarını belirledi.

1028 üründen biri hariç hepsi yeşile boyanma suçundan en az birini işlemiş olduğu saptandı.

Yeşilmiş Gibi Yapma Yöntemleri

1) Çevreye olan bütünsel etki yerine tek bir özelliğe vurgu yapmak
Ürünün toplam çevresel etkisi yerine tek bir özellik vurgulanıyor ve ürün daha çok çevreci gibi gösteriliyor.

Örnek:
Kağıdın beyazlatılmasında klor kullanılmaması üretimi yapan fabrikanın çevreyi kirletmediği anlamına gelmiyor.
Üzerinde enerji tasarrufu yazan bir ampulün üretiminde atmosfere ne kadar Co2 salındığı bilinemiyor.

2) Kanıt göstermemek
Bir çevresel iddia destekleyici bilgi veya güvenilir bir belgelendirme sistemi aracalığıyla doğrulanamıyorsa şüpheyle yaklaşmak gerekir

Örnek:
Hayvanlar üzerinde test edilmediğini söyleyen kozmetik ürünleri, organik olduğunu öne süren yiyecekler veya enerji tasarruflu olduğunu öne süren ev eşyalarının iddialarını doğrulayacak kanıtları olması gerekmektedir.

3) Yanlış anlamalara yol açabilecek belirsiz ifadeler kullanmak
Çok zayıf ya da genel tanımlanmış her türlü çevresel iddia belirsizlik yaratıyor.

Örnek:
Ürünün ambalajına basılan “geri dönüşümlü” amblemi ürünün geri dönüştürülmüş malzemeden yapıldığını ifade ediyor ama malzemenin ne kadarının geri dönüşümlü olduğunu anlatmıyor.

4) Konu dışı çevresel iddialarda bulunmak
Tüketicinin tercih süresinde kafasını karıştırarak yanıltmak amacıyla kullanılıyor.

Örnek:
Ürünlerin üzerinde ozon tabakasına zarar veren kloroflorokarbon (CFCs) gazlarının kullanılmadığına dair ibarenin yer alması. Bunun bir geçerliliği yok çünkü bu tür gazların kullanımı yaklaşık 30 yıldır yasaklanmış durumda.

5) Yalan söylemek
Bazı şirketler ürünleriyle ilgili gerçek dışı iddiada bulunabiliyorlar.

Örnek:
Sertifikası olmadığı halde organik ibaresi olan ürünler, “Energy Star” sertifikasına sahip olduğunu öne süren ürünler, ambalajı tamamen plastik olduğu halde %100 geri dönüşümlü kağıttan üretildiğini iddia eden ürünler.

6) Kullanım alanı sorunlu ürünlerde çevreci iddialarda bulunmak
Bu tür çevresel iddialar doğru olmakla birlikte ürünün kendisi çevre ve inan sağlığı için sorun yarattığından aslında çok anlam taşımıyor.

Örnek:
Böcek ilaçlarının içinde bazı tarımsal uygulamalar için en çevre dostu olanı seçilebilir.Ancak tüketicilerin bu tür ilaçları kontrolsüz kullanımı zaten çevre için önemli bir tahribat yaratacağından en çevreci omanın bir anlamı kalmıyor.